Twoje pierwsze wspomnienia mogą być fikcją. Tak nas oszukuje własny mózg!

Około 40% pierwszych wspomnień może być fikcją

Według badaczy najczęściej przyznają się do nich seniorzy oraz osoby w średnim wieku. Zgodnie z naszym obecnym stanem wiedzy człowiek zaczyna rejestrować swoje pierwsze wspomnienia dopiero około 3 roku życia. Ile razy jednak słyszeliście kogoś, kto upierał się, że pamięta sytuację z okresu, kiedy miał 2 lata czy zaledwie kilka miesięcy? Okazuje się, że takie reminiscencje mogą być typowe dla starzejącego się mózgu, posiłkującego się oglądanym fotografiami z dzieciństwa czy opowieściami ukochanej babci. Aż 40% z opisywanych w największym jak dotąd badaniu tego typu wspomnień okazało się być tylko tworem ludzkiej wyobraźni.

Jedno z największych badań nad wczesnymi wspomnieniami

Badacze z City, University of London, Uniwersytetu w Bradford i Nottingham Trent University postanowili sprawdzić na większej grupie respondentów, czy ich teoria jest prawdziwa. Do udziału w badaniach zaproszono łącznie 6641 osób. Szybko okazało się, ze całkiem sporo z nich upiera się, że pamięta coś, czego teoretycznie nie powinni. Aż 38,6% respondentów twierdziło, że ma wspomnienia z wieku 2 lat lub wcześniejszego okresu. Z kolei 893 osoby powiedziały, że ich pierwsze wspomnienie pochodzi z czasu, gdy mieli rok, a nawet parę miesięcy. Psychologowie postanowili więc sprawdzić, czy przywoływane przez nich wspomnienia nie są fałszywe.

W tym celu uczestników badania poproszono o opowiedzenie treści zapamiętanych wspomnień z najdrobniejszymi szczegółami. Ważne było to, aby był to opis sytuacji doświadczanych bezpośrednio, a nie dobrze znanych np. właśnie z rodzinnych opowieści. Takie jednak powtarzały się wśród odpowiedzi nagminnie. W związku z tym badacze skoncentrowali się na języku, jakiego używali do opisu ankietowani, a także samej naturze i detalom opowieści. Większość datowanych na sprzed okresu ukończenia 2 lat wspomnień okazało się jednak fikcją. Do budowy takiego urywka świadomości ludzki mózg zgrabnie wykorzystuje rodzinne anegdoty, zdjęcia czy własną wiedzę na temat dzieci i ich wychowywania.

Fałszywe pierwsze wspomnienia pojawiają się najczęściej u starszych osób

Zdaniem psychologów taki stan rzeczy wynika głównie z wieku badanych. Osoby starsze, które swoje "wspomnienia" przywoływały często, utrwalały je we własnej pamięci w formie prawdziwych zdarzeń. Aż 4 na 10 badanych osób w podeszłym wieku twierdziły, że posiadają wspomnienia z okresu niemowlęctwa. Jak tłumaczą to autorzy badań? "Naszym zdaniem to, co niektórym ludziom przychodzi do głowy podczas przywoływania fikcyjnych nieprawdopodobnie wczesnych wspomnień, jest przypominającą pamięć epizodyczną mentalną reprezentacją, będącą połączeniem fragmentów wczesnych doświadczeń i pewnych faktów czy wiedzy na temat dzieciństwa. Pozostałe szczegóły mogą być nieświadomie dodawane bądź wywnioskowywane" - tłumaczy dr Shazia Akhtar z Uniwersytetu w Bradford. Okazuje się, że do wytworzenia takiej reprezentacji nie trzeba wcale wiele. Wystarczy, że ktoś wspomni o jakimś charakterystycznym fakcie, który utkwi nam w pamięci.

WARTO WIEDZIEĆ: Dieta dla mózgu. Co jeść, aby lepiej się uczyć?

"Podczas naszego badania prosiliśmy ludzi, by przywołali pierwsze wspomnienie, które jest naprawdę wspomnieniem, a nie czymś związanym z rodzinną historią czy zdjęciem. Kiedy analizowaliśmy odpowiedzi respondentów, odkryliśmy, że często pierwsze "wspomnienia" odnoszą się jakoś do niemowlęctwa i że typowym przypadkiem jest wspomnienie związane z wózkiem. Taki rodzaj pamięci wydaje się skutkiem tego, że ktoś np. wspominał, że "mama miała duży zielony wózek". Później dana osoba wyobraża sobie, jak to mogło być. Z czasem fragmenty stają się wspomnieniem, a człowiek zaczyna do nich dodawać różne rzeczy" - podkreślał prof. Martin Conway z University of London. Tak nas oszukuje własny mózg!

RadioZET.pl/źródło:Motherboard/AG