Obserwuj w Google News

"Kolęda Warszawska 1939" - znasz tekst i historię tego niezwykłego utworu?

Marta Wilczkowska
2 min. czytania
06.12.2020 12:00

„Kolęda Warszawska 1939” to wiersz, który napisał Stanisław Balińki w trakcie II Wojny Światowej. Dziś ten smutny i wzruszający utwór doczekał się licznych muzycznych interpretacji.

Kolęda Warszawska 1939
fot. Shutterstock

Kolęda Warszawska 1939” została napisana przez poetę Stanisława Balińskiego, który w tym okresie był związany z literacką grupą Skamander. „Kolęda Warszawska” powstała w noc wigilijną w Paryżu, gdzie Baliński przebywał na emigracji. Utwór nawiązuje do realiów życia w trakcie hitlerowskiej okupacji i jest to jedna z najpiękniejszych kolęd polskich. Udowadnia, że kolędy polskie mogą poszczycić się naprawdę wyjątkową historią.

Baliński Wigilię 1939 roku spędził wraz z przyjaciółmi w mieszkaniu Jana Lechonia. Wszyscy oni opuścili kraj po wybuchu wojny. Tej wyjątkowej nocy w Paryżu było całkowicie ciemno - w ten sposób niemieckie samoloty miału utrudnione bombardowanie miasta. Z kolei podzielona na dwie części Polska całkowicie zniknęła z map. To właśnie wtedy, w tym smutnym dniu Baliński napisał „Kolędę Warszawską 1939”, która pokazała ogromną tęsknotę pisarza za Warszawą. 

Redakcja poleca

„Kolęda Warszawska 1939” – historia utworu

Początkowo wiersz „Kolęda Warszawska 1939” został wydany anonimowo na łamach jednego z podziemnych pism, które było wydawane w Warszawie w trakcie wojny. Celem utworu było dodanie otuchy i nadziei dla walczących w całej Polsce żołnierzy. „Kolęda Warszawska 1939” to pewne przypomnienie okrutnych i bardzo ciężkich czasów i okresu świąt Bożego Narodzenia w trakcie II Wojny Światowej.

Wzruszająca kolęda doczekała się licznych interpretacji muzycznych. Po latach zaśpiewała ją Sława Przybylska i Justyna Szafran. W 2015 roku „Kolędę Warszawską 1939” nagrała też Margaret. Współczesną wersję melodii skomponował Zbigniew Preisner. Klip z poruszającymi i ujmującymi zdjęciami okupowanej Warszawy zrealizowała Anna Powiera. "Kolęda Warszawska 1939" znacznie odbiega od innych, typowych kolęd polskich, jak najpopularniejsze "Dzisiaj w Betlejem" czy "Przybieżeli do Betlejem". Jest jednak równie piękna. Przekonajcie się sami!

„Kolęda Warszawska 1939” – tekst

O, Matko odłóż dzień narodzenia
Na inny czas
Niechaj nie widzą oczy stworzenia
Jak gnębią nas
Niechaj się rodzi Syn Najmilejszy
Śród innych gwiazd
Ale nie tutaj, nie w najsmutniejszym
Ze wszystkich miast

Bo w naszym mieście, które pamiętasz
Z dalekich dni,
Krzyże wyrosły, krzyże i cmentarz
Świeży od krwi
Bo nasze dzieci pod szrapnelami
Padły bez tchu

O, Święta Mario, módl się za nami,
Lecz nie chodź tu

A jeśli chcesz już narodzić w cieniu
Wojennych zgliszcz,
To lepiej zaraz po narodzeniu
Rzuć go na krzyż