Obserwuj w Google News

Czy klasyczne bajki Disneya szkodzą dzieciom? Naukowcy dali odpowiedź na to pytanie

Sergiusz Kurczuk
3 min. czytania
02.08.2021 14:49

Czy dzieci powinny oglądać bajki Disneya o księżniczkach? Współcześni badacze wzięli na warsztat ten kontrowersyjny temat i dali odpowiedź na nurtujące rodziców pytanie.

Królewna Śnieżka - kadr z filmu Disneya
fot. Walt Disney Productions/Collection Christophel/East News

Czy tak zwane Księżniczki Disneya to odpowiedni typ postaci dla współczesnych dzieci? Profesorka z Brigham Young University zbadała temat i postanowiła podzielić się swoimi obserwacjami.

Bajki Disneya nie są odpowiednie dla dzieci?

Disney, jak każdy element popkultury niesie wraz ze swoimi filmami animowanymi rozmaite wartości. Chociaż twórcy zawsze starają się, by były one nadzwyczaj pozytywne, czasem się dezaktualizują, a niekiedy bywają nawet obraźliwe. Wszystko dlatego, że nasze społeczeństwa wciąż ewoluują, w związku z czym tekst kultury nawet sprzed kilkunastu lat, może nie przystawać do współczesnych standardów wychowawczych.

Redakcja poleca

Stałym elementem wielu produkcji Disneya są tak zwane Księżniczki - czyli główne bohaterki żeńskie, nawet jeśli nie pochodzące rzeczywiście z królewskiego rodu, to przynajmniej będące członkiniami rodu pełniącego przywódczą rolę, których przygody bardzo często są związane bezpośrednio z Księciem - ich męskim odpowiednikiem. Oba typy postaci prezentują bardzo stereotypowe cechy zarówno fizyczne jak i psychiczne i wywodzą się z tradycyjnych bajek dla dzieci.

W 2016 roku Sarah Coyne z Brigham Young University pochyliła się nad kulturą księżniczek, ukazując, że ma ona zły wpływ na kształtowanie młodych odbiorców filmów Disneya. Jak podaje Wall Street Journal Coyne zrewidowała swoje badania. Badaczka wyjaśniła różnicę pomiędzy poprzednimi i nowymi wynikami badań nad tematem. 

Nasze wcześniejsze badania wykazały, że w krótkim okresie kultura księżniczek miała negatywny wpływ. Ale to się zmienia z czasem. Widzimy teraz długofalowy pozytywny wpływ kultury księżniczek na to, jak myślimy o płci. Jako psycholog rozwoju interesuje mnie patrzenie na rzeczy w czasie. Fascynujące jest to, że kultura księżniczek ma kilka naprawdę głębokich i pięknych rzeczy dotyczących kobiecości i związków. Jeśli zdołamy się tego uchwycić, może to naprawdę uzdrowić ludzkość.

Badania polegały na przeprowadzeniu rozmów z 300 dziećmi w wieku przedszkolnym i ich rodzicami. Po raz kolejny naukowcy spotkali się z tą samą grupą uczestników badania po pięciu latach. W tym krótkim okresie potwierdziło się, że zainteresowanie Księżniczkami Disneya wzmacnia stereotypy u dzieci, ale w dłuższej perspektywie efekty stały się w dużej mierze pozytywne. Coyne wyjaśniła wyniki swoich badań.

Kultura księżniczek daje kobietom kluczowe historie, w których są bohaterkami. Podążają za swoimi marzeniami, pomagają otaczającym ich ludziom i stają się osobami, którym nie przepisano roli ze względu na ich płeć.

Badaczka zwróciła jednak uwagę, że najbardziej pozytywny wpływ mają nowsze Księżniczki Disneya, takie jak Moana z filmu "Vaiana: Skarb oceanu" czy Elsa z "Krainy lodu". Oddziaływanie przesłania filmowych bohaterek, znajduje swoje zastosowanie zarówno u dziewczynek, jak i u chłopców.

Te postacie pokazują zarówno chłopcom, jak i dziewczętom, że mogą być różnymi osobami. Nie powinny iść tylko w jednym kierunku, co jest niezwykle potężnym narzędziem. Chłopcy, którzy we wczesnym okresie życia mieli kontakt z kulturą księżniczek, lepiej radzą sobie z wyrażaniem emocji w swoich związkach. Zamiast zamykać swoje uczucia lub czuć, że powinni walczyć z kimś, kto im rzuca wyzwanie, mogą wyrażać swoje emocje w sposób pozbawiony przemocy.

Zdaniem Coyne kluczem do wyciągnięcia pozytywów z filmów animowanych, w których pojawiają się Księżniczki Disneya, jest skupianie się na zachowaniach i cechach osobowości bohaterek, a nie na ich fizyczności.

Skoncentrujcie się na człowieczeństwie każdej księżniczki, a nie tylko na jej wyglądzie. Księżniczki takie jak Moana są pełne głębi, pasji i dobroci. Historia nie dotyczy tego, jak bohaterka wygląda, ale jest o podążaniu za swoimi marzeniami i odnalezienia tego, kim jest naprawdę. Rodzice mogą wykorzystać te cechy interpersonalne i pomóc swoim dzieciom w rozwoju. Możemy im pokazać, że poza ich wyglądem, księżniczki oferują ogromną głębię.

Rodzice mogą więc spać spokojnie. Filmy Disneya, w których pojawiają się Księżniczki, pozytywnie wpływają na młodych odbiorców. Ale podobnie jak z każdym aspektem wychowywania, aby w pełni wykorzystać naukę płynącą z życia, potrzebna jest pomoc mądrego i odpowiedzialnego rodzica, który zwróci uwagę na najistotniejsze elementy prezentowanej opowieści.

Redakcja poleca

RadioZET.pl/Wall Street Journal