Obserwuj w Google News

Konwencja stambulska: TEKST, PDF. Co to jest? Kto nie podpisał Konwencji? [PiS, GENDER, KRYTYKA]

5 min. czytania
27.07.2020 10:00

Na wniosek wiceministra sprawiedliwości Polska złoży wniosek o rozpoczęcie prac nad wypowiedzeniem tzw. Konwencji Stambulskiej – zapowiedział 25 lipca Zbigniew Ziobro.  Czym dokładnie jest dokument, który Polska ratyfikowała w 2015 roku? Kto nie podpisał Konwencji? Dlaczego PiS chce jej unieważnienia? Odpowiedź na te i inne pytania dot. konwencji znajdziecie w tym artykule.

Konwencja stambulska: TEKST, PDF. Co to jest? Kto nie podpisał Konwencji? [PiS, GENDER, KRYTYKA]
fot. Piotr Molecki/East News

Konwencja stambulska: tekst, PDF

Pełny tekst konwencji stambulskiej w PDF udostępniamy poniżej.

Konwencja Stambulska: co to jest?

Konwencja stambulska to wg. jego autorów dokument, który stwarza ramy dla prawnego przeciwdziałania wszelkim formom przemocy wobec kobiet. Jego dokładna nazwa to konwencja o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej. Dokument Rady Europy został otwarty do podpisu 11 maja 2011 roku w Stambule, czemu zawdzięcza swoją potoczną nazwę.

Jak można przeczytać w konwencji, uznaje ona strukturalny charakter przemocy wobec kobiet za przemoc ze względu na płeć, oraz fakt, że przemoc wobec kobiet stanowi jeden z podstawowych mechanizmów społecznych, za pomocą którego kobiety są spychane na podległą wobec mężczyzn pozycję. Ma być zastosowana do wszelkich form przemocy wobec kobiet, w tym przemocy domowej. Konwencja uznaje, że kobiety i dziewczęta są narażone na przemoc ze względu na płeć bardziej niż mężczyźni i chłopcy, ale ma być zastosowana do wszystkich ofiar przemocy domowej, niezależnie od płci.

Polska wycofa się z konwencji antyprzemocowej. Ziobro: wniosek w poniedziałek

Konwencja Stambulska: założenia, zasady

Konwencję stambulską do tej pory podpisali przedstawiciele 45 państw..

Podpisujący konwencję stambulską zobowiązali się m.in. do:

  • zmiany prawa, tak by definicja przestępstwa przemocy seksualnej opierała się na braku zgody osoby pokrzywdzonej (art. 36);
  • zagwarantowania, że prawo jest stosowane do przestępców seksualnych również wtedy, gdy pokrzywdzonymi są ich obecne lub byłe żony lub partnerki (art. 36);
  • regularnego zbierania odnośnych, zdezagregowanych danych statystycznych na temat przestępczości seksualnej (art. 11);
  • zapewnienia specjalistycznej pomocy ofiarom przemocy seksualnej (roz. IV);
  • inwestowania w działania zapobiegające przemocy seksualnej poprzez podnoszenie świadomości społecznej, edukację, media i zaangażowanie organizacji pozarządowych (roz. III);
  • promowania dostępu ofiar do wymiaru sprawiedliwości, zwłaszcza poprzez zagwarantowanie że:
  • ściganie przemocy seksualnej nie jest w pełni uzależnione od wniosku o ściganie złożonego przez ofiarę (art. 55);
  • dowody odnoszące się do historii seksualnej ofiary są dopuszczalne jedynie wtedy, gdy jest to konieczne (art. 54), gdyż bywa że tego typu dowody używane są do tego, by podważyć brak zgody ofiary, jej wiarygodność i szacunek do niej;
  • obowiązkowość alternatywnych rozwiązań wobec procesu karnego, włącznie z mediacją pomiędzy sprawcą i ofiarą, jest zakazana (art. 48);
  • ofiary są chronione na każdym etapie postępowania karnego (art. 56);
  • ofiary mają dostęp do darmowej pomocy prawnej (art. 57).

Polska podpisała konwencję stambulską w 2012 roku, jako osiemnasty kraj europejski. Ratyfikowano ją 13 kwietnia 2015 roku.

Konwencja stambulska: kto nie podpisał?

Co warto podkreślić, podpisanie konwencji stambulskiej nie oznacza jej ratyfikacji. Kraje, które złożyły sygnaturę na dokumencie, jednak nie wprowadziły wynikających z niego założeń i zasad to m.in. Czechy, Węgry, Liechtenstein, Słowacja, Litwa, Łotwa, Ukraina, Bułgaria. Podobnie jest także w Wielkiej Brytanii.

Protest przeciwko wypowiedzeniu konwencji antyprzemocowej. "Do dymisji!"

Konwencja Stambulska: PiS, gender

25 lipca minister sprawiedliwości Zbigniew Ziobro ogłosił, że złoży wniosek o rozpoczęcie prac nad wypowiedzeniem tzw. konwencji stambulskiej. Szef resortu  podkreślił, że kierowane przez niego Ministerstwo Sprawiedliwości i prokuratura uczyniły w ostatnich latach wiele w walce z przemocą domową oraz przemocą wobec kobiet.

Dokonaliśmy zmian w prawie, które wielokrotnie postulowali przedstawiciele organizacji pomocowych również tych związanych z lewicą czy też z środowiskami liberalnymi. Ale oni mówili, a my realizujemy zmiany, wprowadzając rozwiązania wolne od ideologii. Ofiary przemocy domowej mogą liczyć na realną ochronę w polskim systemie prawnym poprzez znaczne podniesienie standardów prawnych. - Polskie prawo jest wzorcem dla innych krajów Unii Europejskiej i państw na świecie w zakresie standardów ochrony kobiet przed przemocą. W niektórych obszarach wyszliśmy ponad standardy wymagane przez Konwencję Stambulską – powiedział minister sprawiedliwości.

Dlaczego PiS chce wypowiedzenia konwencji stambulskiej? Wg. polityków tej partii:

  • Konwencja stambulska wprowadzone szkodliwe rozwiązania ideologiczne. Jednym z nich jest pojęcie tzw. płci społeczno-kulturowej w opozycji do płci biologicznej. Prowadzi do tego stwierdzenia, że biologia nie determinuje tego czy ktoś jest kobietą, czy mężczyzną, tylko, że jest to kwestia wyboru społeczno-kulturowego, który każdy może dokonać. Związane jest z tym założenie, że należy zmieniać edukację dzieci w szkołach.
  • Konwencja stambulska pod względem ścigania sprawców przestępstw jest zbędna. Jest również sprzeczna z punktu widzenia zgodności z aksjologią i porządkiem konstytucyjnym.
  •  Konwencja jest sprzeczna z pewnym systemem wartości, ale również z konkretnymi prawami konstytucyjnymi oraz innymi zobowiązaniami międzynarodowymi m.in. Konwencją Praw Dziecka.
  • Zapisy konwencji stambulskiej promują ideologię gender i są sprzeczne m.in. z zapisanym w Konstytucji RP prawem rodziców do wychowania dzieci, zapewnienia im wychowania moralnego czy religijnego zgodnie z własnymi przekonaniami.

Konwencja stambulska: krytyka

Poniżej udostępniamy wypowiedzi polityków, komentujących zapowiedzi ministra sprawiedliwości. dot. wypowiedzenia konwencji stambulskiej.

Rafał Trzaskowski: rządzący chcą dokręcić śrubę we wszystkich kwestiach, to znaczy chcą znowu atakować prawa kobiet, znowu chcą atakować niezależne samorządy i niezależne media. Uważam oczywiście, że próba wypowiedzenia konwencji jest skandalem, dlatego że powinno nam chyba wszystkim zależeć na tym, żeby walczyć z przemocą domową. I tutaj nie powinno być żadnych pytań, tylko wszystkie siły polityczne powinny w tej sprawie współpracować.

Wanda Nowicka: jako Lewica będzie zabiegać, aby sekretarz generalna Rady Europy Marija Pejčinović Burić spotkała się z władzami na najwyższym szczeblu np. z premierem Mateuszem Morawieckim. Minister sprawiedliwości już jednoznacznie się w tej sprawie się określił, więc nie wiem czy jakiekolwiek spotkanie ma tutaj sens. Ten głos (sekretarz generalnej Rady Europy) jest potrzebny bez względu na to, co ta władza sądzi na ten temat

Minister Kancelarii Prezydenta Paweł Sałek: decyzja o podjęciu prac nad ewentualnym wypowiedzeniem konwencji, na poziomie rządowym nie została jeszcze podjęta. Wypowiedzenie traktatu międzynarodowego nie jest ze strony formalnej prostą sprawą, to wymaga czasu i przede wszystkim analizy, przygotowania i zastanowienia się, jakie będą konsekwencje takiego działania. W pewnych obszarach związanych z promocją ideologii gender, ta konwencja jest w niektórych obszarach dla Polski dość nieszczęśliwa

Wiceminister kultury Jarosław Sellin: decyzja ws. wypowiedzenia konwencji nie została jeszcze podjęta. Pod przykrywką dobrego celu, czyli walki z przemocą, ta konwencja przemyca jednak istotne treści ideologii gender, która jest konkretnie zdefiniowana i obciąża odpowiedzialnością za przemoc rodzinę jako instytucję, i religię - zwłaszcza religię chrześcijańską. Dlatego mieliśmy bardzo poważne wątpliwości, nadal te wątpliwości mamy. Nie jest dobrze, gdy przemyca się w jakichkolwiek międzynarodowych konwencjach treści ideologiczne, niezgodne z polską konstytucją.

Wicemarszałek Sejmu Piotr Zgorzelski (PSL) - konwencja stambulska wzmacnia opiekę nad ofiarami przemocy. Wspomaga krajowe mechanizmy wsparcia dla ofiar przemocy. Konwencja jest dokumentem postępowym i dzięki niej obowiązują w polskim prawie definicje gwałtu, czy przemocy ekonomicznej. Konwencja stambulska nie powinna być osią sporu politycznego i polaryzować społeczeństwo. 

Paweł Kowal – poseł PO:  pomysł wypowiedzenia konwencji stambulskiej świadczy o tym, że coś się dzieje w koalicji rządowej. Koalicja zawsze wymyśla ideologiczne problemy, by kłócić się z lewicą. Konwencja niczego nie narzuca i daje możliwość, by do polskiego prawa wprowadzać dobre rozwiązania. Coraz bardziej mam wrażenie, że to obsesje części polityków, ale tylko części. Inni boją się powiedzieć, że to jest śmieszne, wiec idą za tym w owczym pędzie, tylko po to by pobudzać ideologiczne kłótnie w Polsce. 

Rzeczniczka Lewicy Anna Maria Żukowska: w ubiegłej kadencji Parlamentu Europejskiego powstała rezolucja, mająca spowodować, że wszystkie państwa Rady Europy podpiszą konwencję stambulską, czym dołączą do państw cywilizowanych, w których chroni się ofiary a nie sprawców. Albo się stoi po stronie ofiar, albo po stronie sprawców.

Chrześcijański Kongres Społeczny Marka Jurka oraz Instytut Ordo Iuris: zbierzemy podpisy pod obywatelskim projektem, którego celem jest wypowiedzenie konwencji stambulskiej oraz opracowanie Międzynarodowej Konwencji Praw Rodziny. Konwencja stambulska uderza w podstawy polskiego porządku ustrojowego kwestionując autonomię i tożsamość rodziny oraz ograniczając prawo do wychowania dzieci przez rodziców.

RadioZET.pl/PAP/PAB