Upał może być groźny dla całej cywilizacji. Oto, dlaczego tak naprawdę upadli Majowie

Jak poważna była susza w czasie upadku cywilizacji Majów?

Upadek potężnej cywilizacji Majów trwał aż tysiąc lat i miał wiele przyczyn. Jako jedną z nich badacze od dawna wskazywali zmiany klimatyczne, które tłumaczyłyby masowe opuszczanie okazałych miast, zbudowanych w trakcie tzw. okresu klasycznego tej cywilizacji. Historię Majów dzielimy właśnie na okres preklasyczny (2000 p.n.e. – 250 n.e.), klasyczny (250–800), klasyczny schyłkowy (800 – 1000) oraz postklasyczny (1000 – 1539). To klasyczny uznaje się za najbardziej płodny dla całej cywilizacji – w tym okresie powstały najbardziej charakterystyczne dla Majów dzieła artystyczne, naukowe i literackie, a przede wszystkim imponująca architektura, fascynująca do dziś. Badaczy nadal nurtuje kwestia przyczyn, dla których tak rozwinięta i solidna cywilizacja finalnie upadła, dlatego zdecydowali się przyjrzeć się bliżej czynnikom, które miały wpływ na koniec historii Majów. W tym celu opracowali nowatorską metodę pomiaru, która zdradziła nieco więcej szczegółów na temat panującej w tamtym okresie suszy.

Czy susza doprowadziła do upadku cywilizacji Majów?

Metoda autorstwa zespołu badaczy z University of Cambridge i University of Florida opiera się na pomiarze izotopów różnych pierwiastków, kryjących się w gipsie formowanym w okresie wielkiej suszy. Badany gips pochodził z jeziora Chichancanab na Półwyspie Jukatan. Dzięki badaniom udało się ustalić, że w okresie schyłkowym upadku Majów roczne opady zmniejszyły się o 41–54%. W trakcie największego natężenia suszy wyniki były jeszcze bardziej przerażające – opady zmniejszyły się wtedy nawet o 70%. Na tej podstawie badacze wywnioskowali również, że ogólna wilgotność powietrza w tamtym okresie była o około 2-7% mniejsza niż obecnie.

fot. Wikipedia Commons

Susza mogła mieć wpływ na rolnictwo

Nie oznacza to jednak, że suszy można przypisać całą winę za upadek wielkiej cywilizacji. Naukowcy wciąż potrzebują zebrać więcej danych na temat bezpośredniego wpływu tych zmian klimatycznych na np. rolnictwo i zbiory różnych roślin uprawnych. „Rola zmian klimatycznych w upadku cywilizacji Majów jest przedmiotem sporów częściowo dlatego, że dotychczas mogliśmy tylko ogólnie oceniać, czy były bardziej, czy mniej wilgotno niż obecnie. Nasze badania to poważny postęp na tym polu, gdyż dostarczyliśmy solidnych danych statystycznych dotyczących oceny opadów i wilgotności podczas upadku cywilizacji Majów” – tłumaczy Nick Evans z University of Cambridge, współautor nowych badań. Chwali też samą metodę pomiaru, podkreślając, że daje przybliżone efekty do badań samej wody z jeziora. Dlaczego akurat taki sposób przeprowadzenia badań okazał się skuteczny? W trakcie suszy woda z jeziora odparowuje znacznie szybciej. Staje się jednak również cięższa niż wcześniej – dzieje się tak na skutek odparowania z niej lżejszych izotopów. Stąd obecność wyższego odsetka cięższych izotopów w wodzie (a także badanym gipsie) wskazuje na obecność długotrwałej, ciężkiej suszy.

RadioZET.pl/źródło:PAPNaukawPolsce;KopalniaWiedzy/AG