Tych potraw nie może zabraknąć na Twoim wigilijnym stole. Sprawdź dlaczego!

Święta Bożego Narodzenia są pełne symboliki, która nie omija również wigilijnego stołu. Zgodnie z tradycją powinno znaleźć się na nim 12 potraw, które mają symbolizować 12 apostołów, a według niektórych wierzeń regionalnych – również 12 miesięcy mijającego roku. Zwyczaj nakazuje także, by podczas tej wyjątkowej wieczerzy pojawiły się wszystkie płody ziemi zebrane z pola, lasu, sadu i wody. Każdy ze składników świątecznych potraw ma też swoje znaczenie.

Znaczenie wigilijnych potraw i ich składników

• Ryba – symbol chrześcijaństwa. To jedno ze świątecznych dań, które najsilniej nawiązuje do symboliki religijnej. Ryba pierwotnie była bowiem symbolem chrześcijaństwa, a po grecku ryba, czyli Ichtys jest akrostychem od słów: „Iēsous Christos, Theou Yios, Sōtēr”, co na język polski możemy przełożyć jako „Jezus Chrystus Syn Boga, Zbawca”. W tradycji ludowej ryba symbolizowała natomiast płodność i rodzące się życie. Nic więc dziwnego, że wierzono, iż zjedzenie ryby podczas kolacji wigilijnej zapewni zdrowie, dostatek, obfitość i siłę. Na polskich wigilijnych stołach znajdziemy pstrąga, szczupaka czy łososia, chociaż najpopularniejszą wigilijną ryba w naszym kraju jest nadal karp. Warto także pamiętać, by oprawiając go, zachować kilka łusek i włożyć je do portfela. Według wierzeń mają one zagwarantować nam dostatek w kolejnym roku.
• Makowiec i kluski z makiem, czyli mak – symbol obfitości i dostatku. Mak niemal od zawsze miał w tradycji znaczenie metafizyczne. Jego symbolika sięga już starożytności, gdzie był wiązany z Morfeuszem i boginią ziemi, Demeter. Legendy chrześcijańskie głoszą zaś, że kwiaty maku wrosły w miejscach, gdzie spadły krople krwi ukrzyżowanego Jezusa. Według wierzeń Słowian mak miał natomiast umożliwić przekroczenie granicy między życiem a śmiercią, dlatego potrawy z jego dodatkiem podawano podczas styp, symbolicznie łącząc w ten sposób przeszłość z przyszłością i podkreślając przemijanie ziemskiego czasu. Podczas wieczerzy wigilijnej mak ma nam zapewnić obfitość i urodzaj.
• Kutia, czyli pszenica i inne zboża – symbol płodności i dostatku. W tradycji ludowej w cyklu uprawy zbóż doszukiwano się podobieństwa do cyklu życia człowieka. Zasiew miał być więc narodzinami, wzrost – okresem dojrzewania i dorastania, żniwa – śmiercią, młócka – Sądem Ostatecznym, a kolejny zasiew – miał oznaczać pojawianie się następnych pokoleń. Wzrastające zboże już w wierzeniach słowiańskich było także symbolem płodności, dlatego kłos był atrybutem wielu ówczesnych bóstw urodzaju, np. białoruskiego Jaryła czy połabskiego Jarowita. Podczas wieczerzy wigilijnej zboża dodawane np. do kutii mają zapewnić nam dobre plony w kolejnym roku oraz dostatek.
• Barszcz czerwony, czyli buraki – symbol długowieczności i urody. Czerwone buraki ze względu na swoje właściwości prozdrowotne (m.in. stymulację produkcji czerwonych krwinek) oraz dużą zawartość składników odżywczych i witamin, takich jak witaminy C i B1, wapń, magnez, kwas foliowy zgodnie z tradycją powinny nam zapewnić urodę oraz długie życie w dobrym zdrowiu.
• Kompot z suszu, czyli symbol witalności i płodności. Na świątecznym stole owoce najczęściej pojawiają się w postaci kompotu z suszu lub jako dodatek do ciast (np. sernika lub keksa) czy mięs (np. pieczeni czy pasztetów). Każdy z owoców ma nieco inne znaczenie. Jabłka, ze względu na swój kulisty kształt, są uznawane za symbol Ziemi, czyli wieczności, a z powodu odniesień biblijnych – za owoc, który odmienił losy świata. Zjedzony podczas kolacji wigilijnej ma nam zapewnić miłość, zgodę i zdrowie, a powieszony na choince – siłę i długowieczność. Śliwki uważano za owoc, który ma odpędzać złe moce, a sprowadzać przychylność losu. Gruszki są natomiast symbolem relacji międzyludzkich, zwłaszcza tych między kobietą a mężczyzną. Mają zapewnić długowieczność i dobrobyt. Figi i daktyle gwarantują zaś płodność i pomyślność.
• Kapusta z grzybami, czyli kapusta – symbol życiodajnej siły. Dawniej kapustę kiszono na zimę i wierzono, że ma ona życiodajną moc, która sprawia, że przyroda na wiosnę znów budzi się do życia. Według wierzeń kapusta miała tym samym zapewniać domownikom witalność, zdrowie i siłę, a także chronić przed chorobami i złem. Biorąc pod uwagę to, że kiszona kapusta jest prawdziwą bombą witaminową (zawiera bardzo duże ilości witaminy C, a także B, E, P oraz beta-karoten, wapń, magnez, żelazo, potas), w ludowych wierzeniach o prozdrowotnych właściwościach tego produktu jest wiele prawdy.
• Zupa grzybowa, czyli grzyby – symbol pojednania i przychylności sił nadprzyrodzonych. Grzybom od wieków przypisywano właściwości magiczne. Wierzono, że mogą służyć jako symboliczne połączenie ze światem zmarłych, dlatego podczas wieczerzy miały być pokarmem dla dusz naszych bliskich, które odwiedzają nas podczas tego wyjątkowego wieczoru. Żywym miały zaś zapewnić przychylność sił nadprzyrodzonych, pojednanie ze zmarłymi oraz zdrowie. 
• Piernik, czyli miód i orzechy – symbol dostatku i szczęścia. Miód niemal od zawsze uznawany był za substancję magiczną, która chroni przed złem, zapewnia radość i wieczną młodość. Zjedzony podczas wieczerzy wigilijnej ma zagwarantować dostatek, szczęście, długie życie i przychylność losu. Orzechy natomiast to symbol tajemnicy, pieniędzy i płodności. Orzechy włoskie mają dać nam mądrość, laskowe – płodność, cierpliwość i pojednanie, a migdały – nadzieję.

fot.

Sposób na przygotowanie świątecznych potraw

Przygotowanie wszystkich 12 potraw na świąteczny stół nie jest wcale proste, tym bardziej że wiele z nich jest dość wymagających. Dlatego podczas pracy w kuchni warto skorzystać ze wsparcia małych pomocników. Nie, nie chodzi o elfy Świętego Mikołaja, ale o nowoczesny sprzęt kuchenny, który pomoże Ci sprawnie i szybko uporać się ze zrobieniem wszystkich wigilijnych dań. Podczas kulinarnych zmagań nieoceniony będzie robot kuchenny, taki jak Bosch MUM 4880. Ten niezwykle praktyczny i prosty w obsłudze sprzęt daje Ci możliwość różnorodnego zastosowania dzięki rozdrabniaczowi z trzema tarczami do szatkowania, tarcia i cięcia, mikserowi, wyciskarce do cytrusów i maszynce do mięsa. Z jego pomocą bez trudu wykonasz większość czynności potrzebnych do przygotowania wigilijnych dań, np. zmielisz mak oraz mięso na pasztet, poszatkujesz kapustę i grzyby oraz posiekasz orzechy. Robot jest także wyposażony w bogaty zestaw końcówek do ciasta oraz funkcję MultiMotion Drive, polegającą na wielokierunkowym ruchu zabieraków ułatwiającym mieszanie i zbieranie ciasta ze ścianek misy, dzięki czemu zagnieciesz idealne ciasto. Aby mieć pewność, że Twoje wypieki będą doskonałe, upiecz je w piekarniku HBA314BS0 marki Bosch z termoobiegiem 3D. Ta innowacyjna funkcja zapewnia optymalną dystrybucję ciepła na 3 poziomach równocześnie, dzięki czemu będziesz mogła upiec kilka porcji ciasta w tym samym czasie. W piekarniku bez trudu przygotujesz także ryby pieczone bez tłuszczu oraz aromatyczne mięsa i pasztety. Łatwa obsługa i bezpośredni dostęp do funkcji czasowych za pomocą wyświetlacza LED z czerwonym podświetleniem sprawią, że kulinarne przygotowania pójdą jak z płatka.

Artykuł powstał we współpracy z siecią sklepów AGD, RTV, Multimedia Max Elektro oraz Ogólnopolską Siecią Studiów Kuchennych Max Kuchnie.